رفتار انسانی با همه انسان ها

   امام رضا(ع): قال رسول الله(ص): رأسُ العقلِ بعدَ الایمانِ بالله، التَودُّدُ الی النّاس، و اصطِناعُ الخیرِ ال کلِّ برٍّ و فاجرٍ.1

   » پیامبر(ص) فرموده است: اوج خردمندی -پس از ایمان به خدا- دوستی با مردم و نیکوکاری نسبت به هر انسان است؛ چه نیکوکار باشد و چه بدکار.

      رفتار انسانی با همه مردم و همه شهروندان آیین رضوی است. مردمان چه نیکوکار باشند، و چه تبهکار، چه انسان هایی درست و وظیفه شناس و متعهد باشند، و چه بی تعهد و نابهنجار و زشت سیرت؛ باید با همه رفتاری انسانی داشت.

   انسان در روابط گروهی و در جامعه، باید انسانیت خویش را به اثبات رساند، و بر اساس انسانیت خود با همگان رفتاری انسانی داشته باشد؛ یعنی میزان و ملاکِ رفتاری و راه و روش سلوکِ اجتماعی باید انسانیت انسان باشد، نه چگونگی و رفتار و هنجار های دیگران. از این رو نباید رفتار نیک خود را از دیگران دریغ داشت و به این علت که آنان افرادی کج رفتار و نابهنجارند. چه بسیار که رفتار انسانی با انسان ها، آن ها را به خود آورد، و بیدار سازد، و به اشتباه خویش آگاه کند، و این می تواند آموزنده اصول انسانی و گسترش دهنده انسانیتها باشد.

   در سخن امام حسین(ع) کار انسانی و نیک به ژاله های بهاری مانند شده است، که بر همه سرزمین ها و سنگلاخ ها می بارد، و قطره ای را از سنگی، صخره ای و شوره زاری، و بیابان لم یزرعی دریغ نمی کند.

   امام حسین(ع)- قالم عنده رجلٌ: اِنَّ المعروفَ اِذا اُسدِی ال غیر اَهلِه ضاع. فقال(ع): لَیس کذلک، و لکن تکونُ الصَّنیعةُ مثل وابِل المَطَر تُصیبَ البرَّ و الفاجر. 2

   » شخصی نزد امام(ع) گفت: هرگاه کار نیک و انسانی به نا اهلان (و نا انسان ها) پیشکش شود تباه شده است. در این هنگام امام حسین(ع) فرمود: این چنین نیست، بلکه کار انسانی (و نیک) بسان بارانهای دانه درشت ( و ژاله های بهاری) است که بر نیکوکار و بدکار فرو می ریزد.

1- عیون أخبار الرضا(ع) 35/2

2- تحت العقول /175.

فراز هایی از: سخنان امام رضا(ع) / دفتر نخست / محمّد حکیمی / موسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی / ص 50