حضرت رضا(ع) در روزگار پدر
امام رضا(ع) در بزرگترین و عالی ترین خانواده در اسلام رشد و نمو یافت. خانه ای که مهد تربیت اسلامی بود. اخلاق اصیل گسترش می یافت. قرآن تلاوت می شد. اعمال خیر انجام می گرفت. تعالیمی بر آن خانه حکمفرما بود که در زمره ی مهم ترین عوامل قرار داشت تا شخص بر اساس صفاتی چون عشق، محبت، عادات نیکو، رسومات پسندیده و ... رشد کند. خانه ای که امام رضا(ع) در آن بزرگ شد عالی ترین خانه در جهان اسلام بود زیرا که مرکز تقوا و فضیلت بود.
امام رضا(ع) دوران کودکی و جوانی را در کنار پدر بزرگوارش - حضرت امام کاظم(ع) - گذراند. پدری که در جهان به خاطر فضایل برجسته اش معروف است، زیرا تمام صفات عالی و عوامل فضیلت و اصل خرد و اخلاق در او جمع شده بود. امام کاظم(ع) آگاه ترین مردم زمان خود و دانشمندترین آن ها در همه علوم بود.
شیخ مفید می گوید:« مردم از توانایی امام کاظم(ع) گزارش زیادی داده اند. او داناترین فرد در امورد شرع در زمان خود بود.(1) امام محافل و مجالس زیادی داشت و زندگی علمی و فرهنگ اسلامی را ترقی و گسترش داد و فرزندش امام رضا(ع) در مجالس درسش شرکت می کرد.
امام رضا(ع) شاهد عبادت و خداترسی پدر بود. راویان همگی متفق القولند که امام کاظم(ع) برتر از همه مردم در اطاعت از خدا و عابدترین آنها بود.
امام رضا(ع) از پدرش صفات دیگری چون زهد، شکیبایی، کمک به بیچارگان و ... را آموخت و آن ها را در صحنه و صفحه ی دلش جا داد. تمام عوامل معنوی و وسایل تربیت عالی برای امام رضا(ع) فراهم بود، لذا او در داخل چنین چهارچوب فرهنگی درست مانند پدران بزرگوارش بزرگ شد.
پس از شهادت پدر او عهده دار رهبری بزرگ دینی و مرجعیت عموم مسلمانان شد. (2)
منابع:
1- ارشاد، ج2، ص 575.
2- علی بن موسی(ع)، امام را، نوشته مرضیه محمد زاده، انتشارات دلیل ما، ص 83