اجبار امام رضا(ع) توسط مأمون برای آمدن به خراسان
با گسترش امر امامت و محبوبیّت حضرت بین مردم و توجه عموم به آن بزرگوار، مامون -لعنة الله علیه- نتوانست آتش کینه و حسادت خود را پنهان کند. لذا دستور داد که از تماس مردم با آن حضرت جلوگیری شود.1 سپس حضرت را از مدینه به خراسان تبعید کرد.
حضرت علیه السّلام پیش از خروج از مدینه، برای وداع با جدّ بزرگوارش به حرم رسول خدا(ص) وارد شدند، غم و اندوه درونی حضرت به صورت گوهر های اشک بر چهره مبارکش سرازیر گردید، اندک اندک صدای حضرت به گریه بلند شد. آنگاه فرزند عزیزش، حضرت جواد علیه السّلام را به دیوار قبر چسبانید و از رسول خدا(ص) حفظ و نگهداری او را درخواست کردند.
بعد از آن به تمام وکلای خود دستور دادند که از او شنوایی داشته و او را اطاعت کنند و از مخالفت با او پرهیز کنند و به اصحاب مورد وثوق خود فرمودند که آن حضرت -امام جواد علیه السّلام- قائم مقام و جانشین من می باشد.
آنگاه همه اهل بیت خود را جمع کرده و دوازده هزار دینار بین آنان تقسیم کردند و از آنان خواستند بر آن حضرت گربه کنند. در سال 200 هـ.ق. بنابر اراده مامون -لعنة الله علیه- از راه بصره حرکت کردند. 2
از طرف مامون -علیه اللّعنة- یکی از خویشان فضل بن سهل بنام رجاء ابن ابی ضحاک، مامور آوردن آن حضرت از مدینه به طوس بود.3 مامون به او دستور داده بود شب و روز ملازم حضرت باشد و آنی از آن بزرگوار جدا نگردد و غفلت نکند و امام علیه السّلام را از بصره، اهواز و فارس به سمت خراسان عبور دهد و از راه کوفه حرکت نکند. 4 و سعی کند مردم شهرها، متوجه سفر امام علیه السّلام نگردند.
منبع:
1- عیون اخبار الرّضا(ع)، ص 303.
2- اثبات الوصیّه، ص 176. چاپ نجف.
3- تاریخ یعقوبی، ج 3، ص 176
4- الخرایج راوندی، ص 104 چاپ هند.
کتاب «زندگانی حضرت رضا علیه السّلام» نوشته آیت الله سیّد عبدالرّازق موسوی مقدّم، نشر «آرام دل»، ناشر همکار:«صیام» ، صفحه 62.
